Dit weekend stond er in De Tijd een artikel met de titel ‘Waarom fraudeurs niet snel bitcoins gebruiken’. Terwijl ik elk initiatief om bitcoin en blockchain uit de criminele sfeer te halen enorm toejuich (het is zooooveel meer), wil ik ook een beetje nuance meegeven. Want we moeten ook niet naïef zijn.

1. Anonieme transacties kunnen wel

Het klopt dat Bitcoin niet helemaal anoniem is. Het publieke karakter van de transacties zorgt er voor dat je de transactie-flow kan volgen. Als ik jou betaal met 0,001 bitcoin, ken je mijn adres en kan jij mijn transactie-geschiedenis makkelijk volgen en analyseren. Uit een zeer boeiende studie van Princeton University blijkt dat het sowieso helemaal niet zo moeilijk zou zijn om aan de hand van je cookies je surf- en koopgedrag te koppelen aan je Bitcoin-transacties. Dus Bitcoin is wat minder geschikt.

Maar er is zoveel meer dan Bitcoin. Dash is al sinds 2014 bezig met het anonimiseren van transacties. Monero, zCash, NavCoin: het zijn allemaal munten met een sterke focus op privacy. En het zit er dik in dat zelfs het meer mainstreame Ethereum hun netwerk gaat upgraden met het privacy-protocol van zCash. Gevolg: ook daar zouden transacties wel degelijk volledig private kunnen gebeuren.

Voor de duidelijkheid: iets als Dash is geen ‘klein’ netwerk. De market cap van Dash staat vandaag op zo’n 2 miljard euro en de waarde van 1 Dash is sinds begin dit jaar zo ongeveer ver-twintig-voudigd. Dit is een munt die ‘in demand’ is.

Mijn punt: als je niet wil dat mensen weten hoeveel crypto-munten je hebt, dan kan dat (elke dag weer een beetje meer).

2. Je kan van ketting wisselen

Ja, het klopt dat transacties gevolgd kunnen worden doorheen de blockchain-ketting. Maar je kan wel degelijk van ketting wisselen zonder dat je via een wissel-platform, een exchange, moet.

Stel, je hebt nog wat bitcoin liggen en je wil die wisselen voor wat Dash of Monero of binnenkort Ether, omdat je toch niet wil dat mensen weten hoeveel je hebt. Als je dat wisselt via een exchange als Bittrex of Poloniex, ben je traceerbaar. Zo’n platform moet je gegevens vragen en bewaren. Maar als je dat doet via iets als Shapeshift, dan wordt dat weer wat moeilijker. Daar moet je namelijk geen account aanmaken om munten te wisselen. Het klopt dat je er geen euro’s kan insteken of uithalen, maar je kan wel de transactiegeschiedenis – met andere woorden de herkomst van munten – breken.

Tussen een exchange en Shapeshift, zit Changelly. Daar heb je enkel een email-adres nodig om een account op te zetten. Qua officiële verificatie is dat redelijk minimaal. En daar kan je wel crypto-munten kopen met echt geld (dollars, via een creditcard). Voor zover ik weet, kan je er wel geen dollars uithalen.

Voor alle duidelijkheid, dit zijn geen criminele platformen. De toegelaten bedragen zijn bijvoorbeeld relatief klein. Dit zijn platformen die gebruiksgemak én privacy hoog in het vaandel dragen.

Maar het punt is: je kan traceerbaarheid vermijden en tussen verschillende munten en verschillende blockchains wisselen. Van Bitcoin naar eender wat en terug naar Bitcoin? Dan is iets als Shapeshift trouwens ook veel goedkoper dan die tot de verbeelding sprekende crypto-mixers, die behoorlijk wat commissie nemen om je bitcoins te verdoezelen.

3. Bitcoin in de Delhaize

Het klopt dat het momenteel moeilijk is om van crypto-munten naar euro’s te gaan. Zeker als het om grote bedragen gaat. Daar zijn de exchanges verplicht om je identiteit te verifiëren voor je euro’s wil overzetten naar je ‘gewone’ bankrekening.

Maar onmogelijk is het zeker niet. Daar zullen de nieuwe generatie crypto-credit-cards wel voor zorgen. Wirex is een pre-paid credit card die gewoon op het Visa of Mastercard netwerk draait en waar je bitcoin kan gebruiken om er euro’s op te zetten. Eentje die helemaal tot de verbeelding spreekt is de TenX credit card. Daar koppel je een of meerdere crypto-munten aan en beslis je in de supermarkt welke munt je gebruikt om om te zetten in euro’s.

Het klopt dat je een account moet aanmaken om zo’n credit card te krijgen. Maar voor zover ik me herinner, kan je enkel met een email-adres, telefoonnummer en adresgegevens al zo’n kaart aanvragen. Identiteitsdocumenten komen er pas bij kijken als je hogere limieten wil. Momenteel is de limiet van Wirex bijvoorbeeld 2000 euro per dag, voor een niet-geverifieerde (lees: makkelijke) account. Toegegeven, een Ferrari ga er dagelijks niet mee kopen. Maar met crypto betalen in de Delhaize wordt een makkie.

Tot slot

Is iedereen met een TenX kaart (ik binnenkort) of iemand die Shapeshift gebruikt (ik wel eens) dan een crimineel? Uiteraard niet. Ik pleit ook niet voor fraude, whatever that is.
Maar ik pleit er wel voor om de blockchain-wereld te snappen op een fundamenteel niveau, om in te zien dat dat soms tot niet-conventionele conclusies leidt (bv. het belang aan privacy). We moeten de discussie voorbij bitcoin trekken.
En sowieso, pleit ik er altijd voor om je handen vuil te maken en te voelen hoe die dingen werken, zodat wij, de niet-techneuten, de tools leren kennen en hun impact kunnen inschatten.

–